Görme Engelli Bireylerin Yasal Hakları Nelerdir?

Görme engelli bireylerin yasal hakları onları hayata bağlayan, daha azimli yaşamalarını sağlayan, diğer vatandaşlar ile eşit haklara sahip olmalarının verdiği güven ile yaşamaları için oldukça önemlidir.

Görme engelli bireylerin hakları şu maddeleri içerir:

1. Eşitlik İlkesi: Görme engelli bireyler diğer vatandaşlarla eşit haklara sahiptir. Herhangi bir ayrımcılığa uğramadan yaşamaları için devlet tarafından gerekli önlemler alınmalıdır. Aksi takdirde bireylerin hem devlete karşı hem de kendilerine karşı güvenleri sarsılacağı için yaşama olan bağlılıkları sekteye uğrar.
2. Eğitim Hakkı: Görme engelli bireylerin eğitim hakkı vardır. Okullarda özel teknolojik araç ve gereçler kullanılabilir. Ayrıca, özel eğitim kurumları da bulunmaktadır. Görme engelli bireyler bu haklarından yararlanarak eğitimlerini istedikleri yönde tamamlarlarsa çalışma imkanları ve alanları genişleyecektir.
3. İşe Alım Hakkı: Görme engelli bireyler işe alım süreçlerinde diğer adaylarla eşit muamele görmelidir. Engelli bireylerin istihdam edilmesi için teşvikler sağlanabilir. Her kurum çalıştırdığı eleman bazında görme engelliler için de kadro açmalıdır.
4. Ulaşım Hakları: Görme engelli bireylerin toplu taşıma araçlarını kullanabilmeleri için özel kolaylıklar sağlanmalıdır. Örneğin, özel indirimli tarifeler ve özel rampalar gibi. Rahat bir şekilde toplu taşıma araçlarını kullandıkları takdirde hayatın içine daha çok karışacaklardır.
5. Sağlık hakları: Görme engelli bireylerin sağlık hizmetlerine erişimi diğer vatandaşlarla aynı olmalıdır. Sağlık sigortalarında özel indirimler yapılabilir. Özel hastaneler bu alanda iyileştirmelere gidebilir.
6. Engelsiz yaşam hakkı: Görme engelli bireylerin yasal hakları günlük hayatlarını daha rahat sürdürebilmeleri için kamu binaları, parklar ve sokaklar gibi alanlarda özel düzenlemeler yapılmalıdır. Bu alanlarda teknolojinin getirilerinden de yararlanılabilir.

Görme engelli bireylerin yasal hakları, Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme, Anayasa ve 5378 Sayılı Engelliler Yasası gibi uluslararası ve ulusal düzeydeki belgelerde tanımlanmıştır.

Görme engelli bireylerin yasal hakları arasında şunlar da sayılabiliriz:

– Tüm insan hak ve temel özgürlüklerinden tam ve eşit şekilde yararlanma hakkı

– Eğitim, sağlık, istihdam, siyasal ve kamusal yaşama katılım gibi tüm hakların engelliler açısından hayata geçirilmesi için gerekli tedbirlerin alınması hakkı

– Erişilebilirlik, yaşama hakkı, adalete erişim, bağımsız yaşam ve topluma dahil olma, düşünce ve ifade özgürlüğü, bilgiye erişim gibi hakların korunması ve teşvik edilmesi hakkı

– Engelliliğe dayalı ayrımcılıkla mücadele için gerekli tedbirlerin alınması hakkı

– Hak ihlali yaşaması durumunda ilgili kurumlara başvurma ve bireysel şikayette bulunma hakkı

– Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) muafiyetli sıfır araç alma hakkı

– Havalimanlarındaki ve belediyelerin işlettiği otoparklardan ücretsiz yararlanma hakkı

– Engelli erken emeklilik hakkı

Görme engelli bireylerin yasal hakları hakkında daha fazla bilgi için gibi kaynaklara bakabilirsiniz.

Görme engelli bireylerin yasal hakları, engelli bireylerin insan haklarına ve temel özgürlüklerine erişimini sağlamayı amaçlayan bir dizi yasa ve düzenlemeleri ifade eder. Görme engelli bireylerin yasal hakları arasında şunlar sayılabilir:

– Erken emeklilik hakkı

– Kurumsal ve kamusal alanlarda indirimler

– Engelli aylığı, muhtaçlık aylığı ve evde bakım aylığı

– Gelir vergisi, ÖTV, KDV, MTV, emlak vergisi ve gümrük vergisi indirimleri veya muafiyetleri

– Engelli kimlik kartı

– Su, elektrik, doğalgaz, iletişim ve internet indirimleri

– Toplu taşıma, devlet demir yolları, şehirlerarası otobüs ve THY indirimleri

– Devlet tiyatroları, müze ve ören yerleri, milli parklar ve tabiat parklarına ücretsiz giriş

– EKPSS hakkı

– Özel eğitim hakları

– Hastanelerde muayene önceliği

Bu haklardan yararlanmak için görme engelli bireylerin %40 veya üzerinde engel oranına sahip olduklarını gösteren sağlık raporuna ihtiyaçları vardır. Bu raporla birlikte ikamet ettikleri ilçedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na başvurarak gerekli işlemleri yapabilirler.

Görme engelli bireylerin yasal hakları dışarı çıkıp hayatın içine karışmaları, sosyal aktivitelerde yer almaları, iş bulup çalışmaları hali hazırda zor olduğu için haklarının korunmaması onların daha çok kendilerini dışlamalarına neden olacaktır. Görme engelli bireylerin yasal hakları devlet tarafından güvence altına alındığı takdirde bu bireyler daha rahat bir hayat süreceklerdir.

Yasal haklar birbirine bağlı olduğu için herhangi bir hakkın ihlali bir diğerini tetikleyecektir. Bu yüzden görme engelli bireylerin yasal hakları güvence altına alınmalıdır.

Bireylerin istihdam olması, kendi hayatlarını kurmaları ve geçinmeleri için çok önemlidir. Evlilik, eğitim, sağlık, ulaşım, sosyal aktiviteler ve spor gibi her şeyi kendi başlarına halledebilmeleri her zaman mümkün olmayacağı için onları koruyan yasalar, görme engelli bireylerin yasal hakları ve korunması çok önemlidir.