Görme engelliler için iş hayatında erişilebilirlik, işverenlerin ve çalışma arkadaşlarının empati ve anlayış göstererek uygun önlemler almasını gerektirir. Aşağıda, işverenlere ve çalışma arkadaşlarına tavsiyeler bulunmaktadır:
İşverenlere Tavsiyeler:
Eğitim ve Farkındalık:
İşverenler, çalışanlar arasında farkındalık yaratmak için görme engellilik hakkında eğitimler düzenlemelidir. Bu eğitimler, görme engelli çalışanların ihtiyaçlarına dikkat çeker ve duyarlı bir iş ortamının oluşturulmasına katkıda bulunur.
Uygun Teknoloji ve Araçlar:
İşverenler, görme engelli çalışanların iş performansını artırmak için uygun teknoloji ve araçlar sağlamalıdır. Örneğin, ekran okuyucu yazılımlar veya Braille cihazları gibi teknolojik araçlar, iş hayatında görme engelli çalışanlara yardımcı olabilir.
İş Yeri Düzenlemesi:
Görme Engelliler İçin İş Hayatında işverenler, iş yeri düzenlemesinde erişilebilirliği sağlamaya özen göstermelidir. Görme engelli çalışanların kolayca hareket edebileceği, etiketlenmiş eşyaların bulunduğu ve engellerin kaldırıldığı bir iş ortamı oluşturulmalıdır.
İş Tanımı ve Değerlendirme:
İşverenler, iş tanımları ve değerlendirmeleri yaparken, görme engelli çalışanların yeteneklerini göz önünde bulundurmalıdır. Özellikle iş ilanlarında, görme engelli bireylerin başvurabileceklerini ve yeteneklerine uygun görevlere yerleştirilebileceklerini belirtmek de önemlidir.
İyi İletişim:
İşverenler, çalışanlarla sürekli olarak açık bir iletişim kurmalıdır. Görme engelli çalışanlarla düzenli olarak görüşmeler yaparak ihtiyaçlarını dinlemeli ve çözüm önerilerine açık olmalıdır. Görme engelliler için iş hayatında erişilebilirlik sağlanmalı ve iş hayatlarında konfor alanları sağlanmalıdır.
Çalışma Arkadaşlarına Tavsiyeler:
Empati ve Destek: Çalışma arkadaşları, görme engelli bir çalışana empati göstermeli ve ihtiyaçlarına destek olmalıdır. Onlara güven vermek, işbirliği yapmak ve yardımcı olmak önemlidir.
Açık İletişim: Çalışma arkadaşları, görme engelli bir çalışanla açık bir iletişim kurmalıdır. İhtiyaçları hakkında konuşmak ve nasıl destek olabileceklerini sormak, işbirliğini artırmaya yardımcı olur.
Eşitlik ve Saygı: Görme engelli bir çalışana eşit muamele göstermek ve saygılı davranmak, çalışma ortamında adaletin sağlanması açısından önemlidir. Herkesin yetenekleri ve katkıları değerlidir.
Yardımcı Olmak: Görme engelliler için iş hayatında erişilebilirlik sağlandığı takdirde görme engelli bir çalışana yardımcı olmak istendiğinde, çalışma arkadaşları isteklerini sormak ve nasıl yardımcı olabileceklerini belirtmek önemlidir. Ancak, onlar da bağımsızlıklarını korumak isteyebilir, bu yüzden sormadan veya izinsiz olarak hareket etmek uygun değildir.
Bilgi Paylaşımı: Çalışma arkadaşları, görme engelli bir çalışanın ihtiyaç duyacağı bilgilere erişimini kolaylaştırmalıdır. Örneğin, dokümanları uygun formatta veya sesli versiyonlarda sağlamak veya gerektiğinde okumak, bilgi paylaşımında yardımcı olur.
Bu tavsiyeler, görme engelli çalışanlarla iş hayatında erişilebilir bir ortam yaratmaya yardımcı olabilir. Her çalışma ortamı farklıdır, bu yüzden esneklik ve özelleştirilmiş yaklaşımlar, başarılı bir işbirliğini teşvik eder.
Görme engelliler için iş hayatında erişilebilirlik, engellilerin binaların, açık alanların, ulaşım ve bilgilendirme hizmetleri ile bilgi ve iletişim teknolojisinin güvenli ve bağımsız olarak ulaşılabilir ve kullanılabilir olmasıdır. Bu konuda 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun hükümlerine göre yapılı çevrede engellilerin erişebilirliğinin sağlanması için planlama, tasarım, inşaat, imalat, ruhsatlandırma ve denetleme süreçlerinde erişilebilirlik standartlarına uygunluk sağlanmalıdır.
Görme engelliler için iş hayatında erişilebilirlik izleme ve denetlemesi valilikler bünyesinde kurulan komisyonlar tarafından yapılır. Erişilebilirliğin sağlanması için Türk Telekom gibi kurumlar da görme engellilere yönelik uygulamalar geliştirmektedir. Web sayfalarında erişilebilirliğin sağlanması için ise web tasarımcılarının görme engelli kullanıcıların ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak bazı özelliklere dikkat etmesi gerekmektedir.
Görme Engelli Bireyler İçin İş Güvenliği
Görme engelliler için iş hayatında erişilebilirlik sağlandıktan sonra ortaya halledilmesi gereken başka bir sorun çıkmaktadır. Görme engelli bireyler için iş güvenliği, işyerlerinde çalışan görme engelli bireylerin karşılaşabileceği tehlike ve riskleri belirlemek ve bu risklere karşı alınabilecek kontrol tedbirlerini iş sağlığı ve güvenliği politikası ile sağlamak demektir. Görme engelli bireyler için iş güvenliği konusunda dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
– Görme engelli bireyler için uygun iş ekipmanı tasarımları yapılmalıdır. Örneğin, sesli veya titreşimli uyarı sistemleri, kabartma veya Braille alfabesi ile yazılmış etiketler, dokunmatik ekranlar gibi.
– İşyeri fiziksel ortamı ve temel ulaşılabilirlik konularına özen gösterilmelidir. Örneğin, yüzeylerde hissedilebilir kılavuz ve uyarıcı işaretler, merdiven ve rampalarda tutamaklar, kapı ve duvarlarda renk kontrastları, aydınlatma ve gürültü seviyeleri gibi.
– İş organizasyonu görme engelli bireylerin ihtiyaçlarına uygun olarak yapılmalıdır. Örneğin, iş tanımı ve beklentileri net olarak belirlenmeli, eğitim ve danışmanlık hizmetleri verilmeli, iş arkadaşları ile iletişim ve işbirliği teşvik edilmeli, performans değerlendirmesi adil ve geri bildirimli olmalı gibi.
– Acil durum uygulamaları görme engelli bireylerin güvenliğini sağlayacak şekilde planlanmalıdır. Örneğin, acil durum kaçış yolları hissedilebilir ve engelsiz olmalı, acil durumlarda iletişim araçları sesli veya titreşimli olmalı, tahliye prosedürü refakatçi uygulamasını içermeli, tatbikat uygulamaları yapılmalı gibi.