Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrenciler Nasıl Belirlenir?

Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerin belirlenmesi, bir değerlendirme sürecini içerir ve bu süreç genellikle bir ekip tarafından yürütülür.

Özel Eğitim İhtiyacı Olan Öğrencilerin Belirlenmesi İçin İzlenen Adımlar

Gözlem Ve Değerlendirme

Öğrencinin öğrenme, davranış ve/veya gelişim düzeyleri dikkatlice gözlenir. Bu gözlem, sınıfta öğretmenler ve diğer eğitim uzmanları tarafından yapılabilir. Her öğrencinin seviyesi aynı olmadığı için uygulanan eğitim de aynı olmamaktadır. Bu yüzden iyi bir gözlem ile öğrencinin seviyesi ve özel eğitime ihtiyacının ne derece olduğu saptanmalıdır.

İncelemeler Ve Testler

Öğrenciye bilgi veren, akademik başarı, zeka, dil becerileri, davranış ve duygusal durum gibi farklı alanlarda incelemeler ve testler yapılabilir. Bu incelemeler, öğretmenler, psikologlar veya özel eğitim uzmanları tarafından gerçekleştirilebilir. Bu işin uzmanları tarafından hazırlanan ölçerler uygun bir ortamda uygulanmalıdır.  Özel eğitime ihtiyacı olan öğrenciler gözlemleri sonrası yapılan bu testler ile durumu daha net saptanacaktır.

Velilerin Katılımı

Velilerin, öğretmenler ve uzmanlarla birlikte öğrencinin davranışları, öğrenme süreçleri ve ihtiyaçları hakkında bilgi paylaşması çok önemlidir. Velilerin katılımı ve görüşleri, öğrencinin bireysel öğrenme gereksinimlerinin belirlenmesinde büyük bir rol oynar. Özel eğitime ihtiyacı olan öğrenciler  hem aileden destek aldığını hissetmesi hem de sürecin kaliteli ilerlemesi için veli ile iş birliğinde olunması çok önemlidir.

Değerlendirme Raporu

Yapılan gözlemler, incelemeler ve testler sonucunda bir değerlendirme raporu oluşturulur. Bu raporda, öğrencinin özel eğitim ihtiyaçları, güçlü ve zayıf yönleri ve gereksinim duyduğu destek ve kaynaklar belirtilir. Değerlendirme raporları öğrencilerin durumlarının belirtilmesinden sonra izlenecek yolu da çizmektedir.

Multidisipliner Ekip Toplantısı

Değerlendirme raporu, bir ekip tarafından gözden geçirilir. Bu ekip, öğretmenler, özel eğitimciler, psikologlar, rehberlik ve danışmanlık uzmanları ve diğer ilgili uzmanlardan oluşabilir. Toplantıda, öğrencinin destek ve hizmet gereksinimleri belirlenir ve buna göre bir özel eğitim planı veya bireysel eğitim programı (BEP/IEP) oluşturulabilir.

Öğrencinin özel eğitim ihtiyacının belirlenmesi sürecinde, adımlar ve yöntemler ülkeye ve yerel eğitim düzenlemelerine göre değişebilir. Bu nedenle, öğrencinin bulunduğu ülkenin veya eyaletin özel eğitim politikaları ve prosedürleri hakkında ayrıntılı bilgi almak önemlidir.

Özel eğitime ihtiyacı olan öğrenciler, bireysel özellikleri ve eğitim yeterlilikleri açısından yaşıtlarından beklenilen düzeyden anlamlı farklılık gösteren öğrencidir. Özel eğitime ihtiyacı olan öğrenci, eğitsel değerlendirme ve tanılama süreci ile belirlenir.

Bu süreç şu şekilde işler:

– Öğrencinin sınıf öğretmeni tarafından fark edilmesi ve gözlemlerini aile ile paylaşması.

– Öğrencinin sağlık problemi olup olmadığının belirlenmesi için aileyi sağlık kurumlarına yönlendirilmesi.

– Öğrencinin güçlük çektiği alanları azaltmak ve sınıf içi etkinliklere uyumunu sağlamak için bilgi toplaması ve tedbirler alması.

– Okulun rehberlik ve psikolojik danışma servisini konu ile ilgili bilgilendirerek, önerilerine başvurması.

– Alınan tedbirlere rağmen öğrenci eğitim hizmetlerinden yararlanamadığı takdirde, Eğitsel Değerlendirme İsteği Formunu doldurarak okul idaresine teslim etmesi.

– Okul idaresinin bu formu Rehberlik Araştırma Merkezi’ne (RAM) göndermesi.

– RAM bünyesinde oluşturulan Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu’nun öğrenciyi tıbbi, psikososyal ve eğitim alanlarında değerlendirmesi.

– Özel eğitime ihtiyacı olduğu belirlenen öğrenciler için Özel Eğitim Değerlendirme Kurul Raporu hazırlanması.

Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrencilere Kim Karar Verir?

Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilere, Rehberlik Araştırma Merkezi (RAM) bünyesinde oluşturulan Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu karar verir. Bu kurul, öğrenciyi tıbbi, psikososyal ve eğitim alanlarında değerlendirerek, özel eğitim hizmetleri için uygunluğunu ve en az kısıtlayıcı ortam ilkesine göre yerleştirme kararını belirler.

Özel eğitim değerlendirme kurulu, şu kişilerden oluşur:

– RAM müdürü veya görevlendireceği bir rehber öğretmen

– Öğrencinin öğrenim gördüğü okulun yöneticisi veya görevlendireceği bir öğretmen

– Öğrencinin öğrenim gördüğü okulun rehber öğretmeni

– Özel eğitim alanında çalışan bir öğretmen

– Özel eğitim alanında uzmanlaşmış bir psikolog veya psikolojik danışman

– Özel eğitim alanında uzmanlaşmış bir sosyal çalışmacı

– Özel eğitim alanında uzmanlaşmış bir özel eğitim uzmanı

– Özel eğitim alanında uzmanlaşmış bir dil ve konuşma terapisti

– Özel eğitim alanında uzmanlaşmış bir fizyoterapist

– Özel eğitim alanında uzmanlaşmış bir ergoterapist

– Özel eğitim alanında uzmanlaşmış bir odyolog

– Özel eğitim alanında uzmanlaşmış bir görme engelliler öğretmeni

– Özel eğitim alanında uzmanlaşmış bir işaret dili tercümanı

– Özel eğitim alanında uzmanlaşmış bir hekim

Özel eğitim değerlendirme kurulu, özel eğitime ihtiyacı olan öğrenciler durumuna göre gerekli görülen kişilerden oluşur. Kurul, en az üç kişi ile toplanır ve kararlarını oy çokluğu ile alır.