Web Erişilebilirliği Nedir?

Web erişilebilirliği, web sitelerinin ve diğer dijital içeriklerin, engelli bireylerin kullanımına uygun ve erişilebilir olmasını sağlama sürecidir. Engelliler için erişilebilirlik, görme engelli kullanıcılarının ekran okuyucuları kullanarak web sitelerini ziyaret edebilmesini, işitme engelli kullanıcıların altyazı veya işaret dili çevirisi ile video içeriklere erişebilmesini, motor beceri engelli kullanıcıların klavye veya alternatif giriş cihazlarıyla siteleri dolaşabilmesini ve diğer engel türleri için uygun destekleri sağlamayı içerir.

Web Erişilebilirliği Nedir?, engellilere eşit erişim sağlamanın yanı sıra, yaşlı kullanıcılar, düşük okuryazarlık seviyesine sahip kullanıcılar veya geçici engeller yaşayan kullanıcılar gibi farklı grupların da web içeriklerine kolaylıkla ulaşabilmesini hedefler.

Web Erişilebilirliğini Sağlamak İçin Kullanılan Uygulamalar

Altyapı Ve Tasarım

Web sitesi veya uygulamanın temel tasarımı, kullanıcı arayüzü ve gezinme düzeni, kullanılabilirlik ve erişilebilirlik standartlarına uygun olmalıdır.

Metin Alternatifleri

Görseller, grafikler ve videolar için açıklayıcı metin alternatifleri (alt metin veya açıklama) sunulmalıdır, böylece ekran okuyucu kullanan kullanıcılar bu içeriklere erişebilir.

Başlık Yapısı

Sayfanın doğru bir başlık yapısı kullanması, ekran okuyucuların ve diğer yardımcı teknolojilerin sayfayı doğru bir şekilde anlamasını sağlar.

Renk Kullanımı

Renkleri yalnızca görsel iletişim için değil, ayrımı sağlamak ve anlam katmak için kullanmak önemlidir. Renklerin kendileriyle birlikte kontrast oranı da düşük görme yeteneğine sahip kullanıcıların içeriği algılamasını kolaylaştırır.

Klavye Erişimi

Web sitesi ve uygulamaların tamamen klavyeyle gezilebilir olması, motor beceri engelli veya alternatif giriş cihazları kullanan kullanıcılara erişimi sağlar.

Bu yalnızca web erişilebilirliğine dair temel bir bakıştır. Web erişilebilirliğini sağlamak için uluslararası standartlar ve rehberlikler mevcuttur, örneğin Web İçeriği Erişilebilirlik Kılavuzu (WCAG). Başarılı bir şekilde uygulandığında, web erişilebilirliği daha kapsayıcı ve erişilebilir bir çevre sağlar.

Web erişebilirliği, web sitelerinin, mobil uygulamaların veya elektronik belgelerin,görsel, işitsel, motor veya bilişsel engelli kullanıcılar, yaşlı bireyler de dahil olmak üzere, herkes tarafından kolayca gezinip anlaşılabilmesidir. Web erişebilirliği, engelli bireylerin webi algılayabilir, anlayabilir, webde gezinebilir ve web ile etkileşimde bulunabilir ve webe katkıda bulunabilir olmalarını sağlar.

Dijital Erişebilirlik Ne Demek?

Dijital erişebilirliği, web sitelerinin tasarımı, geliştirilmesi ve bakımı aşamalarında dikkate alınması gereken bir kriterdir. Dijital erişebilirliğini sağlamak için Uluslararası Web Konsorsiyumu (W3C) tarafından Web İçeriği Erişilebilirlik Kılavuzları (WCAG) gibi standartlar ve kılavuzlar geliştirilmiştir. Web erişebilirliği, aynı zamanda yasal bir zorunluluk da olabilir. Bazı ülkelerde web sitelerinin belirli bir erişilebilirlik düzeyine sahip olması kanunla belirlenmiştir.

Dijital erişebilirliği, sadece engelli bireyler için değil, herkes için yararlıdır. Web erişebilirliği, web sitelerinin farklı cihazlar, tarayıcılar, ekran boyutları ve internet bağlantı hızları ile uyumlu olmasını sağlar. Ayrıca web erişebilirliği, web sitelerinin kullanıcı deneyimini, arama motoru optimizasyonunu ve marka imajını da iyileştirir.

Web erişebilirliği, web sitelerinin tasarımı, geliştirilmesi ve bakımı aşamalarında dikkate alınması gereken bir kriterdir. Web erişebilirliğini sağlamak için aşağıdaki adımlar izlenebilir:

Web İçeriği Erişilebilirlik Kılavuzları (WCAG) gibi standartlara ve kılavuzlara uygun olarak web sitelerini tasarlamak ve geliştirmek. WCAG, web sitelerinin algılanabilir, çalışabilir, anlaşılabilir ve sağlam olmasını sağlayan bir dizi prensip, kural ve teknik içerir.

Erişilebilirlik testleri yapmak ve web sitelerinin farklı cihazlar, tarayıcılar, ekran okuyucular ve diğer yardımcı teknolojiler ile uyumlu olup olmadığını kontrol etmek. Erişilebilirlik testleri, otomatik araçlar, manuel testler veya gerçek kullanıcılar tarafından yapılabilir.

Erişilebilirlik bildirimleri yayınlamak ve web sitelerinin erişilebilirlik durumunu, hedeflerini ve politikalarını açıkça belirtmek. Erişilebilirlik bildirimleri, web sitelerinin erişilebilirliğine ilişkin yasal sorumluluklarını da gösterir.

Erişilebilirlik geri bildirimleri almak ve web sitelerinin erişilebilirliğini iyileştirmek için kullanıcıların görüşlerini, önerilerini ve şikayetlerini dinlemek. Erişilebilirlik geri bildirimleri, web sitelerinin erişilebilirlik sorunlarını tespit etmek ve çözmek için önemli bir kaynaktır.

Web Sitelerine Erişilebilirlik

Web sitelerinin erişilebilirliği, bazı ülkelerde yasal bir zorunluluk olarak belirlenmiştir. Örneğin, Avrupa Birliği, ABD, Kanada, Avustralya, Japonya gibi ülkelerde web sitelerinin belirli bir erişilebilirlik düzeyine sahip olması kanunla belirlenmiştir. Türkiye’de ise 2005 yılında çıkarılan 5378 sayılı Engelliler Kanunu’nda web sitelerinin erişilebilirliği ile ilgili hükümler yer almaktadır. Bu kanuna göre, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu yararına çalışan derneklerin web siteleri, engelli bireylerin erişimine uygun olarak tasarlanmalı ve geliştirilmelidir. Web sitelerinin erişilebilirliği ile ilgili standartlar ve kılavuzlar ise Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından belirlenmektedir

Web sitelerinin erişilebilirliğini sağlamak hem yasal bir sorumluluk hem de etik bir görevdir. Web sitelerinin erişilebilirliği, engelli bireylerin temel insan haklarından biri olan bilgiye erişim hakkını korur ve destekler. Ayrıca web sitelerinin erişilebilirliği, web sitelerinin kullanıcı deneyimini, arama motoru optimizasyonunu ve marka imajını da iyileştirir.