Görme engelli bireyler için rekreasyon fiziksel, sosyal ve zihinsel sağlıklarını iyileştirmek adına yaptıkları tüm faaliyetleri kapsar. Yaşam kalitesini arttırmak adına yapılan kitap okuma, müzik dinleme, spor aktivitesi, gidilen film ve konserler bu çemberim içine dahil olur.
Görme engelli bireyler için rekreasyon fırsatları, boş zamanlarını değerlendirmek, sosyal ilişkilerini geliştirmek ve yaşam kalitelerini artırmak için önemlidir. Görme engelli bireyler, rekreasyon faaliyetlerine katılmak için uygun ortamlar ve araçlar bulmakta zorluk yaşayabilirler. Bu nedenle, rekreasyon alanlarının evrensel tasarım ilkelerine göre düzenlenmesi ve görme engelli bireylerin ihtiyaçlarına uygun hale getirilmesi gerekmektedir.
Erişilebilirlik ve katılım sağlama yolları görme engelli bireyler için rekreasyon fırsatları sağlamak, onların yaşam kalitesini arttırmak açısından son derece önemlidir. Bu noktada, erişilebilirlik ve katılım sağlama yolları dikkate alınmalıdır.
Bu fırsatlardan bazıları şu şekildedir:
-
Sesli Kitaplar:
Görme engelli bireyler için sesli kitaplar uzun süredir mevcut olsa da, artık daha fazla erişilebilir ve çeşitli kaynaklardan temin edilebiliyor. Bu konuda bir çok aplikasyon mevcut.
-
Spor Aktiviteleri:
Görme engelli bireyler için pek çok spor aktivitesi mevcut olup, bunları yapabilecekleri özel eğitmenler veya antrenörlere ulaşılabilir. Bu bireylerin katıldığı birçok turnuva da düzenlenmektedir.
- Sanat Etkinlikleri: Görme engelli bireyler için resim, müzik, tiyatro gibi sanat etkinliklerinde özel yöntemlerle destek sağlanarak katılımları sağlanabilir. Mevcut birçok sanat galerisi resimlerini kabartma da yaparak görme engelli bireylerin dokunma duyusu ile görmelerini sağlamaktadır.
-
Doğa Yürüyüşleri:
Görme engelli bireyler için doğal ortamlarda ki yürüyüş imkanları sunulabilir. Beyaz baston sayesinde engelsiz yürüyüş yolları kullanılarak açık alanda uzun yürüyüşler oldukça iyi gelecektir.
-
Taşınabilir Oyunlar:
Cep telefonu veya tabletler ile oynayabilecekleri taşınabilir oyunlar, görme engelli bireyler için keyifli bir rekreasyon aktivitesi olabilir.
-
Tiyatro Gösterimleri:
Görme engelli bireyler için tiyatro gösterimleri için özel sesli anlatım veya beyaz bant kullanılabilir.
-
Müze Ziyaretleri:
Müzelerde engelli bireyler için özel rehberlik sağlanarak görme engellilerin müzede rahatça gezmesine olanak tanınabilir.
-
Rahatlama ve Masaj:
Yoga veya meditasyon gibi etkinlikler, görme engelli bireylerin rahatlama ve stres atma ihtiyaçlarına yardımcı olabilir.
Görme engelli bireyler için rekreasyon alanında daha fazla fırsat sağlanması, erişilebilirliğin arttırılması ve sosyal hayatta tam bir entegrasyon olması amaçlanmalıdır.
Görme engelli bireyler için rekreasyon fırsatları sunan bazı örnekler şunlardır:
Hayata Dokunuyorum Görme Engelliler İnovatif Atölyesi
Bu atölye, görme engelli bireyler için rekreasyon ve görmeyen bireylerin kültür ve tarihsel varlıklar, harita, astronomi, anatomi gibi canlandırmakta güçlük çektikleri alanları, evrensel tasarım ve işitsel yardım kullanarak kavramalarına yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Ayrıca, gören bireylerle birlikte etkinlik yapılabilecek bir ortam yaratmakta ve görme engelli ve görmeyenler için geliştirilen teknolojilerin tanıtım ve test edilebildiği bir merkez haline gelmektedir.
Engelli Bireylerin Rekreatif Faaliyetlere İlişkin Tutumları ve Sportif Rekreasyon Alanlarının Engellilere Uygunluk Düzeylerinin İncelenmesi
Konya ilinde yaşamakta olan bedensel ve görme engelli bireylerin boş zamanlarında sportif rekreasyon alanlarına karşı tutumlarını ve bu alanların engelli bireylere ne derece uygun olduğunu incelemektedir. Araştırma sonucunda, görme engelli bireylerin boş zaman tutumlarının olumlu olduğu ve sportif rekreasyon alanlarının engellilere uygunluk düzeyinin yetersiz olduğu belirlenmiştir. Alanlar görme engelli bireyler için uygun olduğu takdirde daha çok kullanılacaktır.
Çalışma Yaşamında Görme Engelli Bireyler
Bu konuda Çanakkale örneği ele alınmaktadır. Çanakkale ilinde çalışan görme engelli bireylerin çalışma yaşamına ilişkin sorunlarını, beklentilerini ve önerilerini ortaya koymaktadır. Bu projede, görme engelli bireylerin çalışma yaşamında karşılaştıkları en önemli sorunların ulaşım, fiziksel ortamın uygun olmaması ve işveren tutumları olduğu vurgulanmaktadır. Ayrıca, görme engelli bireylerin çalışma yaşamında daha fazla desteklenmesi için mesleki eğitim, işe yerleştirme ve danışmanlık hizmetleri gibi rekreasyon fırsatlarının sunulması gerektiği belirtilmektedir.
Görme engelli bireyler için uygun rekreasyon faaliyetleri, onların fiziksel, sosyal, psikolojik ve bilişsel gelişimlerine katkı sağlayan, ilgi ve yeteneklerine uygun, erişilebilir ve güvenli olan faaliyetlerdir. Görme engelli bireyler için uygun rekreasyon faaliyetleri sunan bazı örnekler şunlardır:
Spor: Görme engelli bireyler için spor, hem fiziksel hem de sosyal faydalar sağlayan bir rekreasyon faaliyetidir. Görme engelli bireyler, atletizm, yüzme, judo, goalball, futbol, masa tenisi gibi farklı spor dallarında başarı gösterebilirler. Spor yapmak, görme engelli bireylerin özgüvenini, beden algısını, hareket becerilerini ve takım çalışması ruhunu geliştirmelerine yardımcı olur.
Müzik: Görme engelli bireyler için müzik, hem psikolojik hem de bilişsel faydalar sağlayan bir rekreasyon faaliyetidir. Görme engelli bireyler, müzik dinleyerek veya çalarak duygularını ifade edebilir, streslerini azaltabilir, hafızalarını güçlendirebilir ve yaratıcılıklarını artırabilirler. Müzik yapmak, görme engelli bireylerin işitsel algılarını, ritim duygularını ve müzikal yeteneklerini geliştirmelerine yardımcı olur.
Gezi: Görme engelli bireyler için gezi, hem sosyal hem de kültürel faydalar sağlayan bir rekreasyon faaliyetidir. Görme engelli bireyler, farklı yerleri ziyaret ederek yeni insanlarla tanışabilir, farklı kültürleri öğrenebilir, doğal ve tarihi güzellikleri deneyimleyebilir ve hayatlarını zenginleştirebilirler. Gezi yapmak, görme engelli bireylerin iletişim becerilerini, genel kültürünü ve yaşam tatminini geliştirmelerine yardımcı olur.