Görme engelliler için kabartma kitaplar, dokunma duyusuyla okunabilen özel olarak tasarlanmış kitaplardır. Bu kitaplarda, metinler ve resimler kabartma şeklinde basılır, böylece görme engelli kişiler dokunarak içeriği hissedebilirler.
Kabartma kitaplar, genellikle özel gravür veya baskı teknikleriyle üretilir. Metinler için kabartma alfabesi olan Braille alfabesi kullanılır ve bu kabartmalar, görme engelli kişilerin dokunarak okumasını sağlar. Resimler ise kabartma desenlerle basılır ve dokunuşla algılanabilir hale getirilir.
Görme engelliler için kabartma kitaplar, eğitim materyalleri, hikaye kitapları, rehber kitaplar ve diğer okuma materyalleri gibi farklı türlerde olabilir. Bu kitaplar, görme engelli bireylerin öğrenme, bilgi edinme ve edebiyatı deneyimleme süreçlerine katkıda bulunur.
Kabartma kitaplar, özel eğitim materyali tedarik eden kurumlar, kütüphaneler veya kitap basım merkezleri aracılığıyla temin edilebilir. Ayrıca, bazı çevrimiçi platformlar üzerinden de görme engelliler için kabartma kitaplara erişim sağlanabilir.
Görme Engelliler İçin Kabartma Kitap Üreten Ve Dağıtan Kuruluşlar
Görme engelliler için kabartma kitap, görme engellilerin eğitim, kültür ve eğlence ihtiyaçlarını karşılamak için önemli bir kaynaktır. Kabartma kitaplar, çeşitli konularda ve dillerde hazırlanabilir. Bu kitapları hazırlayan kuruluşlar vardır.
Türkiye Görme Özürlüler Kitaplığı (TÜRGÖK), görme engelliler için sesli ve kabartma kitap üreten ve ödünç veren bir sivil toplum kuruluşudur. TÜRGÖK, Türkiye’nin ilk kabartma satranç kitabını da hazırlamıştır. Bu kitap, görme engellilerin satranç oynamayı öğrenmesine ve turnuvalara katılmasına yardımcı olmaktadır.
Kabartma Kitap Nasıl Hazırlanır?
Kabartma kitap hazırlamak için farklı yöntemler vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
Elle yazma:
Bu yöntemde, tablet adı verilen plastik ya da metal bir alet ve çivi benzeri bir kalem kullanılır. Tablet, iki plakadan oluşur ve arasına kabartma yazı kartonu yerleştirilir. Çivi benzeri kalemle karton delinerek kabartma harfler oluşturulur. Harfler, delme sırasında kağıdın alt yüzüne çıktığı için bu yazının sağdan sola yazılması zorunludur. Yazım işi tamamlandığında, kağıt, tabletin arasından çıkarılır ve ters çevrilerek bu kez, soldan sağa doğru okunur.
Daktilo kullanma:
Görme engelliler için kabartma kitap hazırlanırken kullanılan bu yöntemde, Braille alfabesindeki altı noktaya karşılık gelen altı tuşlu özel kabartma yazı daktiloları kullanılır. Bu daktilolar, elle yazmaya göre daha hızlı ve düzgün kabartma yazı yazılmasını sağlar. Daktiloların bazıları elektronik olup bilgisayara bağlanabilir.
Bilgisayar kullanma:
Bu yöntemde, bilgisayara bağlı olarak çalışan modern Braille yazıcılar ve matbaa makineleri kullanılır. Bu cihazlar, bilgisayarda yazılan metinleri otomatik olarak kabartma yazıya dönüştürür ve kağıda basar. Bu yöntem, elle yazma ve daktilo kullanmaya göre daha hızlı ve kaliteli kabartma kitap üretimine olanak tanır.
Bu yöntemlerin avantajları ve dezavantajları vardır. Elle yazma yöntemi en ucuz ve basit yöntemdir, ancak çok yavaş ve zahmetlidir. Daktilo kullanma yöntemi daha hızlı ve düzgün bir sonuç verir, ancak daktilolar pahalıdır ve bakım gerektirir. Bilgisayar kullanma yöntemi en hızlı ve kaliteli yöntemdir, ancak bilgisayar, yazıcı ve matbaa makinesi gibi cihazlara ihtiyaç duyar ve bunlar da çok pahalıdır.
Kabartma Kitap Hazırlamak İçin Kullanılan Malzemeler
Kabartma kitap hazırlamak için kullanılan malzemeler, kullanacağınız yönteme göre değişebilir. Kabartma kitap hazırlamak için üç temel yöntem vardır: elle yazma, daktilo kullanma ve bilgisayar kullanma.
Elle yazma yöntemi için malzemeler:
-
- Tablet: Plastik ya da metal bir alet. İki plakadan oluşur ve arasına kabartma yazı kartonu yerleştirilir
- Çivi benzeri kalem: Kartonu delerek kabartma harfler oluşturmak için kullanılır
- Kabartma yazı kartonu: Tablet arasına yerleştirilen ve üzerine kabartma yazı yazılan özel bir kağıt.
Daktilo kullanma yöntemi için malzemeler:
-
- Kabartma yazı daktilosu: Braille alfabesindeki altı noktaya karşılık gelen altı tuşlu özel bir daktilo. Elektronik veya mekanik olabilir.
- Kabartma yazı kağıdı: Daktiloya yerleştirilen ve üzerine kabartma yazı yazılan özel bir kağıt.
Bilgisayar kullanma yöntemi için malzemeler:
-
- Bilgisayar: Kabartma kitap hazırlamak için metinleri yazmak ve düzenlemek için kullanılır.
- Braille yazıcı veya matbaa makinesi: Bilgisayara bağlı olarak çalışan modern cihazlar. Bilgisayarda yazılan metinleri otomatik olarak kabartma yazıya dönüştürür ve kağıda basar.
- Kabartma yazı kağıdı: Yazıcı veya matbaa makinesine yerleştirilen ve üzerine kabartma yazı basılan özel bir kağıt.
Bu malzemelerin bazıları pahalı olabilir veya bulunması zor olabilir. Bu nedenle, kabartma kitap hazırlamak istiyorsanız, size yardımcı olabilecek kuruluşlarla iletişime geçmelisiniz. Örneğin, Türkiye Görme Özürlüler Kitaplığı (TÜRGÖK) buradan ulaşabileceğiniz bir sivil toplum kuruluşudur. Bu kuruluş, görme engelliler için sesli ve kabartma kitap üretiyor ve ödünç veriyor.